Υποχονδρίαση: Όταν η φαντασία γίνεται πραγματικότητα


  Σε όλους μας έχει τύχει να αντιδράσουμε υπερβολικά με ανησυχία και φόβο όταν παρουσιάσαμε διάφορα προβλήματα υγείας ή ακόμα και να μας πέρασε από το μυαλό ότι πάσχουμε από κάτι σοβαρό. Αυτό βέβαια δεν είναι υποχονδρίαση. Υποχονδρίαση είναι διαταραχή η οποία ανήκει στις σωματόμορφες διαταραχές και χαρακτηρίζεται η κατάσταση στην οποία το άτομο είναι εγκλωβισμένο στην ιδέα ότι πάσχει από κάποια ασθένεια σοβαρή, όπως επίσης και η διαρκής παρερμηνεία απλών και ακίνδυνων συμπτωμάτων, όπως ο πονοκέφαλος ή μια απλή ταχυπαλμία. Τα άτομα αυτά αναλώνουν αρκετές ώρες την ημέρα ψάχνοντας στο διαδίχτυο για πληροφορίες και  θεραπείες ασθενειών που ίσως έχουν ή θα αποκτήσουν, επίσης  ψηλαφίζουν  το σώμα τους μήπως ανακαλύψουν κάτι το μη φυσιολογικό προετοιμάζοντας τον εαυτό τους  για μια επερχόμενη ασθένεια. Το υποχόνδριο άτομο παγιδεύεται σε ένα νοσηρό φαύλο-κύκλο όπου επικρατεί φόβος, ανασφάλεια, και άγχος. Συνήθως, αυτή η διαταραχή συνυπάρχει με συμπτώματα κατάθλιψης, αγχώδεις διαταραχές και πιο σπάνια με παρανοειδή ψύχωση.
Τα αίτια της διαταραχής αυτής οφείλονται κυρίως σε ψυχοκοινωνικούς παράγοντες. Η εκδήλωση των συμπτωμάτων επέρχεται έπειτα από μια συναισθηματική κρίση όπως ασθένεια ή θάνατος οικείου ατόμου, η γέννηση ενός παιδιού που συνεπάγεται με αλλαγές και νέες ευθύνες, όπως επίσης και η βίωση τραυματικών γεγονότων κατά την παιδική ηλικία (ενδοοικογενειακή βία, σεξουαλική κακοποίηση κ.α.) Άτομα με υπερπροστατευτικούς γονείς, είναι επίσης πιο επιρρεπή να παρουσιάσουν την διαταραχή αυτή.
Η υποχονδρίαση θεωρείται επίπονη διαταραχή λόγω της έντασής της, όμως με την σωστή θεραπευτική προσέγγιση και θεραπευτική συμμαχία το άτομο μπορεί να γίνει ξανά λειτουργικό. Μερικές από τις θεραπευτικές προσεγγίσεις είναι οι συμπεριφορικές τεχνικές, η ψυχανάλυση για διερεύνηση ενδοψυχικών συγκρούσεων και μια πιο σύγχρονη και αποτελεσματική προσέγγιση είναι η βιοανάδραση. Ο πρωταρχικός στόχος είναι να βοηθηθεί το άτομο να συνειδητοποιήσει και να εξοικειωθεί με την ιδέα ότι κανένας δεν μπορεί να έχει τον πλήρη έλεγχο της ψυχικής ή σωματικής υγείας και ότι αυτό βέβαια δεν θεωρείται αδυναμία. 


Ευάγγελος Ορφανίδης Κλινικός Ψυχολόγος, DipCH

angelospsy@gmail.com