Η ψυχοπαθολογία των ατόμων που κακοποιούν ζώα

Η κακοποίηση ζώων, προπομπός άλλων βάναυσων παραβατικών συμπεριφορών
Πρόκειται για άτομα με ιδιαίτερα χαμηλή ενσυναίσθηση, χωρίς την ικανότητα να αισθάνονται τον πόνο που προκαλούν στους άλλους, είτε ψυχικό είτε σωματικό

Τον τελευταίο καιρό ακούμε όλο και πιο συχνά για στυγερές και αποτρόπαιες κακοποιήσεις ζώων, που γίνονται με αρκετή δόση «φαντασίας» από τα διαταραγμένα αυτά άτομα. Οι πράξεις βίας εναντίον των ζώων είναι ενδείξεις μιας σοβαρότατης και υποβόσκουσας ψυχοπάθειας, που δεν περιορίζεται μόνο στα ζώα, καθώς η γραμμή που χωρίζει την «ικανότητα» του θύτη να προβεί σε πράξεις βίας εναντίων ανθρώπων είναι δυσδιάκριτη. Σύμφωνα με έρευνες που γίνονται κατά καιρούς, αποδεικνύουν περίτρανα ότι η κακοποίηση ζώων είναι προπομπός άλλων βάναυσων παραβατικών συμπεριφορών, όπως βία στην οικογένεια, αντικοινωνική συμπεριφορά, ακόμη και ανθρωποκτονία. Ο Ρόμπερτ Ρίσλερ, ειδικός στη μελέτη κατά συρροή δολοφόνων του FBI, μέσα από την εμπειρία του επιβεβαιώνει ότι τα πρώτα εγκληματικά βήματα των βιαστών, δολοφόνων και ατόμων με ακραίες βίαιες συμπεριφορές ήταν η κακοποίηση-κακομεταχείριση ζώων.

Το προφίλ του θύτη
Πρόκειται για άτομα με ιδιαίτερα χαμηλή ενσυναίσθηση, χωρίς την ικανότητα να αισθάνονται τον πόνο που προκαλούν στους άλλους, είτε ψυχικό είτε σωματικό. Τα άτομα αυτά είναι εσωστρεφή, με ιδιαίτερα χαμηλές νοητικές, κοινωνικές και επικοινωνιακές ικανότητες, και χαρακτηρίζονται από τη χρόνια αντικοινωνική συμπεριφορά, χωρίς να ενδιαφέρονται ιδιαίτερα για κοινωνικούς κανόνες, νόμους και κοινωνικά όρια. Εκδηλώνονται συχνά με ψυχρή και βίαιη συμπεριφορά, όπως εμπρησμούς και διαπροσωπική βία, χωρίς ίχνος ενοχών. Επίσης, στα άτομα αυτά παρατηρείται σαδιστική συμπεριφορά, συνοδευόμενη από την ανάγκη τους να αντλούν ευχαρίστηση από την πρόκληση ή τη θέα πόνου ή θανάτου. Ικανοποιούνται συνήθως να κακοποιούν άτομα ή/και ζώα που είναι αδύνατα να υπερασπιστούν τον εαυτό τους, δίνοντάς τους την ψευδαίσθηση της υπεροχής και της εξουσίας. Είναι κυρίως άτομα με έντονες ναρκισσιστικές ανάγκες για εξάρτηση και προσοχή από τους άλλους. Παρόλ' αυτά, η κακοποίηση ζώων δεν είναι απλώς το αποτέλεσμα μιας ρωγμής στην προσωπικότητα ενός ατόμου, αλλά και σύμπτωμα μιας βαθιά διαταραγμένης οικογένειας.

Πού οφείλεται αυτή η συμπεριφορά
Οι αιτίες που προκαλούν αυτού του είδους συμπεριφορές είναι αποτέλεσμα αλληλεπίδρασης πολλών ψυχοσυναισθηματικών και εξωγενών παραγόντων όπως:
-Τα παιδιά από κοινωνίες με έλλειψη μορφωτικοοικονομικού επιπέδου, με περιορισμένες παροχές και πηγές στήριξης, είναι πιο επιρρεπή στην άσκηση κάθε είδους βίας, ως μέσο ελέγχου και επιβολής ισχύος.
-Άτομα που προέρχονται από οικογένειες με διαστρεβλωμένες πεποιθήσεις («Το ξύλο βγήκε από τον παράδεισο»), όπου υπάρχει κακοποίηση παιδιών ή οικόσιτων και άλλων ζώων.
-Άτομα που βιώνουν την ενδοοικογενειακή βία, απόρριψη και απομόνωση, τείνουν να χρησιμοποιούν τη βία στα ζώα και κατ΄ επέκταση στους ανθρώπους ως μέσο εξωτερίκευσης των αρνητικών συναισθημάτων προς το αδύναμο και ανυπεράσπιστο ον.
-Παιδιά από οικογένειες με πολύ αυστηρή τιμωρητική συμπεριφορά αναπτύσσουν το σύνδρομο που ονομάζουμε «διαταραχή της διαγωγής», δηλαδή την προσκόλλησή τους σε ό,τι απαγορεύεται και συνήθως σε ό,τι εμπεριέχει βία.

Η αντιμετώπιση
Μια από τις αποτελεσματικότερες ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις της συμπεριφοράς αυτής είναι η γνωστική-συμπεριφορική, που έχει ως στόχο να βοηθήσει το άτομο να αντιληφθεί τους λόγους που προκάλεσαν και ενίσχυσαν την αποκλίνουσα αυτή συμπεριφορά, και σε μετέπειτα στάδιο να διδάξει στο άτομο την ενσυναίσθηση και την κατανόηση ως βασικό συστατικό της ψυχοσυναισθηματικής ισορροπίας του ανθρώπου. Η αντιμετώπιση αυτής της συμπεριφοράς πρέπει να εστιάζει στη συνειδητοποίηση και αναθεώρηση της αντίληψής μας, ώστε το κάθε είδος κακοποίησης να μην εκλαμβάνεται ως κάτι δαιμονικό, που συμβαίνει μακριά από εμάς σε κοινωνίες της υποσαχάριας Αφρικής. Η κακοποίηση των ζώων είναι κάτι που συμβαίνει στην Κύπρο του σήμερα, και είναι επιτακτική ανάγκη να λειτουργήσουν οι θεσμοί του κράτους, δημιουργώντας μια κοινωνία πολιτισμού, ανεκτικότητας και συνύπαρξης.



*Δημοσιευμένο στην εφημερίδα "Η Σημερινή".

ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΟΡΦΑΝΙΔΗΣ
Κλινικός Ψυχολόγος

 

Oριακή (μεταιχμιακή) διαταραχή προσωπικότητας

Η Οριακή (μεταιχμιακή) διαταραχή προσωπικότητας είναι μια ψυχική διαταραχή που επηρεάζει το άτομο σε όλα τα επίπεδα της λειτουργικότητας του. Χαρακτηρίζεται κυρίως από έντονη συναισθηματική αστάθεια, χαώδεις και ασταθείς διαπροσωπικές σχέσεις και αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές. Ένα σημαντικό γνώρισμα αυτής της διαταραχής είναι οι απότομες εναλλαγές της διάθεσης και η τάση του ατόμου να κινείται ανάμεσα στον πόλο της ψύχωσης και της νεύρωσης. Η ΜΔΠ εμφανίζεται τρεις φορές συχνότερα στον γυναικείο πληθυσμό και μόλις στο 2%-5% στον γενικότερο πληθυσμό.
Τα αίτια της ΜΔΠ δεν είναι ακόμη ξεκάθαρα. Πιθανολογείται ότι η ανάπτυξη της διαταραχής αυτής είναι ένας συνδυασμός γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων. Διαπιστώνεται επίσης ότι ένα μεγάλο ποσοστό ατόμων με ΜΔΠ έχουν υποστεί κακοποίηση (σωματική, λεκτική, παραμέληση) κατά την παιδική τους ηλικία.
Τα συμπτώματα της ΜΔΠ
Το άτομο καταπνίγεται από βαθιά συναισθήματα ανασφάλειας και δυσκολίας στο να αντιμετωπίσει την εγκατάληψη-απώλεια σε φανταστικό ή πραγματικό επίπεδο. Τείνει να εξιδανικεύει και να απομυθοποιεί με ευκολία τους άλλους κατατάσσοντας τους σε δύο κατηγορίες καλούς-κακούς, άσπρο-μαύρο, δημιουργώντας έτσι σχέσεις αγάπης-μίσους.
Παρορμητικότητα. Η παρορμητικότητα είναι το αποτέλεσμα μιας χρόνιας αίσθησης συναισθηματικού κενού και κατακερματισμένης ταυτότητας που συνήθως περιλαμβάνει αυτοτραυματισμούς, καταχρήσεις ακόμη και απόπειρες αυτοκτονίας. Η διαδικασία του αυτοτραυματισμού και με ότι συνεπάγεται αυτό επιφέρει στο άτομο μια προσωρινή ανακούφιση από τον ψυχικό πόνο αλλά με αρνητικές μελλοντικές συνέπειες.
Διαστρεβλωμένη και ασταθής αυτοεικόνα. Το άτομο βιώνει αντιφατικά και μεταβλητά συναισθήματα για τα άτομα που το περιβάλλουν, για καταστάσεις, για ηθικές αξίες, ή για μελλοντικούς στόχους-σχέδια (επαγγελματικά κ.α).
Τα άτομα με ΜΔΠ μπορεί να βιώνουν κι άλλα συμπτώματα που σχετίζονται με το άγχος ή με διαταραχές διάθεσης όπως έντονη ανησυχία, κρίσεις πανικού, ψυχαναγκαστική συμπεριφορά, χρόνιο αίσθημα κενού και πλήξης, μειωμένο σεξουαλικό ενδιαφέρον και δυσκολία συγκέντρωσης σε απλές καθημερινές δραστηριότητες.
Η θεραπεία της ΜΔΠ έχει ως κύριο στόχο να καταστήσει το άτομο ικανό να μπορεί να διαχειρίζεται και να οριοθετεί τα προβληματικά μοτίβα συμπεριφοράς, καθώς και να δημιουργεί σταθερά δομημένες και ποιοτικές διαπροσωπικές σχέσεις.
Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις ενδείκνυται η χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής (βενζοδιαζεπινών, λιθίου και αντικαταθλιπτικών) για την μείωση των συμπτωμάτων και της ενίσχυσης της αποτελεσματικότητας της ψυχοθεραπείας.

Ευάγγελος Ορφανίδης - Κλινικός ψυχολόγος, DipCH

Παιδικές φοβίες: Πως να βοηθήσετε το παιδί σας να τις ξεπεράσει

  Ο φόβος είναι ένα από τα πρώτα, μη ευχάριστα συναισθήματα, που βιώνει αναπόφευκτα  ο άνθρωπος από τη γέννηση μέχρι και τον θάνατό του. Η ύπαρξη του φόβου ως συναίσθημα μέσα σε μια δεξαμενή συναισθημάτων, είναι μια από τις κυριότερες αιτίες που επιβίωσε το ανθρώπινο είδος μέσα στους αιώνες. Χαρακτηριστικό του φοβικού επεισοδίου είναι το αίσθημα τρόμου, ταχυπαλμία, εφίδρωση και η σύσφιξη των μυών. Όλα αυτά συμβαίνουν στο σώμα μας για να μπορέσουμε να αντιδράσουμε. Αυτό μπορούμε να το παρομοιάσουμε με ένα εσωτερικό συναγερμό, που μας παρακινεί να τραπούμε σε φυγή σε περίπτωση ψυχοσωματικού κινδύνου ή ακόμη και να παλέψουμε για επιβίωση. Είναι μια φυσιολογική συναισθηματική αντίδραση σε κάποιον πραγματικό ή φανταστικό κίνδυνο.
Στη παιδική ηλικία οι φόβοι που εκδηλώνονται είναι φυσιολογικοί και ενσωματωμένοι με τη διαδικασία της ψυχοφυσιολογικής ανάπτυξης των παιδιών. Σε κάθε αναπτυξιακό στάδιο οι φόβοι διαφοροποιούνται. Οι συνηθέστεροι φόβοι των παιδιών βρεφικής ηλικίας είναι οι ασυνήθιστοι θόρυβοι, το ύψος, τα άγνωστα πρόσωπα και ο αποχωρισμός. Τα παιδιά προσχολικής ηλικίας φοβούνται τους ήχους τη νύχτα, το σκοτάδι, και με τη βοήθεια της φαντασίας στην ηλικία αυτή, τα φαντάσματα, τα τέρατα κάτω από το κρεβάτι και την ντουλάπα. Στα παιδιά σχολικής ηλικίας οι φόβοι ίσως να είναι οι φυσικές καταστροφές, τα ερπετά, τρομακτικές ταινίες, ο σχολικός εκφοβισμός, τις ασθένειες, ο θάνατος των γονιών κ.α. Οι αναμενόμενες φυσιολογικές αντιδράσεις των παιδιών είναι το κλάμα, η νευρικότητα, η ανησυχία, καθώς και η αναζήτηση προστασίας από τους γονείς. Όταν, όμως, οι αντιδράσεις του παιδιού στο φοβικό αντικείμενο είναι έντονες όπως,
*να κρατούν για μεγάλο χρονικό διάστημα,
*να παρουσιάζουν σωματικά συμπτώματα,
*να επηρεάζουν την λειτουργικότητα του παιδιού,
*διαταραχή του ύπνου για μεγάλο χρονικό διάστημα,
*έντονο άγχος μόνο στην ιδέα του αντικείμενου ή της κατάστασης του φόβου,
τότε ενδείκνυται παρακολούθηση από ειδικό ψυχολόγο για ν’ αντιμετωπιστούν το συντομότερο δυνατό οι όποιες φοβίες ανέπτυξε το παιδί.
Η φοβία μπορεί να προκληθεί από ένα τραυματικό γεγονός, όπως δάγκωμα σκύλου ή ακόμη και μέσω της μετάδοσης του από τους γονείς,  π.χ. το παιδί να μιμείται ασυνείδητα τις αντιδράσεις της μαμάς ή του πατέρα στο φοβικό αντικείμενο. Η μετάδοση της φοβίας από του γονείς γίνεται, τόσο με λεκτικό όσο και με μη λεκτικό τρόπο, καθώς τα παιδιά είναι τέλειοι παρατηρητές των μη λεκτικών αντιδράσεων των ενηλίκων όπως γκριμάτσες κ.α.
 Πώς μπορούν να βοηθήσουν οι γονείς

*Να μην υποτιμούν, κοροϊδεύουν ή ειρωνεύονται τους φόβους των παιδιών όσο αστείοι ή περίεργοι ακούγονται.

*Να εκθέτουν σταδιακά το παιδί στο φοβικό αντικείμενο ή κατάσταση χωρίς να το πιέσουν.

*Να μην προσπαθούν να χειραγωγήσουν το παιδί μέσω του φόβου όπως, «θα σε πιάσει ο μπαμπούλας αν δεν φας το φαγητό σου», «θα σε πιάσει ο αστυνομικός αν δεν είσαι φρόνιμος» κ. α.

*Να προσπαθούν να μην προβάλουν τους δικούς τους φόβους στο παιδί.

*Να αφήνουν το παιδί να εκφράζει το πώς νιώθει για κάτι που φοβάται δείχνοντας του τρόπους για να διαχειρίζεται το φόβο του, όπως το να μετατρέπει το τέρας της ντουλάπας σε ένα αστείο τέρας. Ειδικότερα στις πιο μικρές ηλικίες μπορούμε να εκμεταλλευτούμε την φαντασία του παιδιού για να αντιμετωπίζει τους φόβους του.

*Επαινέστε το παιδί κάθε φορά που τα καταφέρνει ν’ αντιμετωπίζει τους φόβους του.

*Μην ταπεινώνετε ή ταμπελώνετε το παιδί, «είσαι φοβητσιάρης», «είσαι ντροπαλός» κ.α.
Είναι σημαντικό να θυμόμαστε πάντα ότι τα παιδιά μας έχουν μόνο μια και ανεπανάληπτη παιδική ηλικία. Από μόνο του αυτό είναι λόγος για να τους παρέχουμε ασφάλεια, αυτονομία, ενθάρρυνση και αποδοχή, βοηθώντας τα να στηρίζονται στις δυνάμεις τους και να δημιουργούν ασπίδες έναντι εκδήλωσης φοβιών και ό,τι άλλο τα εμποδίζει να χαίρονται αυτή την τόσο τρυφερή ηλικία.


 Ευάγγελος Ορφανίδης Κλινικός Ψυχολόγος 

 

 

12 σπάνιες ψυχικές αυταπάτες και ψυχικά σύνδρομα

Οι αυταπάτες συναντώνται σε μεγάλη συχνότητα. Από παροδικά μικρά επεισόδια μέχρι σοβαρές ανίατες ψυχικές ασθένειες.  Όλες οι περιπτώσεις όμως έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό: αποσπούν την προσοχή του πάσχοντος από την πραγματικότητα. Οι αυταπάτες δεν υπακούν στη λογική και δεν υποκύπτουν στα γεγονότα.

Παρακάτω παρατίθενται δώδεκα από τις πιο παράξενες αυταπάτες.

1. Σύνδρομο “Η Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων”
Aυτή η αυταπάτη έχει πάρει την ονομασία της από το γνωστό βιβλίο και επηρεάζει την αντίληψη του χώρου και του χρόνου.  Ο πάσχων πιθανόν να βλέπει αντικείμενα μικρότερα από την πραγματική τους διάσταση και άλλα μεγαλύτερα από αυτό που είναι στην πραγματικότητα. Ίσως επίσης το βρίσκει δύσκολο να διαχειρίζεται το χρόνο.

Πρόκειται για μια αυταπάτη σχετικά κοινή, όχι απαραίτητα σχετιζόμενη με ψυχική ασθένεια. Συνήθως αναφέρεται ότι εμφανίζεται στην παιδική ηλικία ή λίγο πριν τον ύπνο.  Συχνά όμως, αυτή η αυταπάτη προκαλείται από ημικρανίες, από τις οποίες υπέφερε και ο συγγραφέας του βιβλίου, οπότε ίσως οι αυταπάτες αυτές χρησιμοποιήθηκαν ως πηγή έμπνευσης για την ιστορία.

2. Σύνδρομο “Κοτάρ”
Επίσης γνωστό ως σύνδρομο «Walking Corpse». Σ’ αυτό το σύνδρομο, ο πάσχων πιστεύει ότι είναι νεκρός, ότι δεν υπάρχει ή ότι έχει χάσει τα εσωτερικά του όργανα.  Συνήθως τα άτομα που πάσχουν από το σύνδρομο αυτό, αρνούνται ότι υπάρχουν. Αυτό σημαίνει ότι δυσκολεύονται ιδιαίτερα να έχουν την αίσθηση της πραγματικότητας.

Τα άτομα που πάσχουν από το σύνδρομο απομονώνονται και δεν είναι σε θέση να φροντίσουν σωστά τον εαυτό τους.  Αυτή η αυταπάτη συναντάται συχνά σε άτομα που πάσχουν από σχιζοφρένεια.

3. Σύνδρομο “Capgras “
Νευρολογικά παρομοιάζεται με το σύνδρομο Κοτάρ, αλλά αυτή η αυταπάτη είναι η πεποίθηση ότι κάποιο κοντινό άτομο του πάσχοντος έχει αντικατασταθεί από έναν απατεώνα που εμφανίζεται πανομοιότυπος, αλλά δεν είναι το ίδιο πρόσωπο.  Το σύνδρομο αυτό έχει πάρει την ονομασία του από τον Γάλλο φυσικό Ζοζέφ Καπγκρά, ο οποίος το περιέγραψε για πρώτη φορά.

Αυτό το σύνδρομο συχνά συνδέεται με τη σχιζοφρένεια αλλά η αυταπάτη ίσως πηγάζει από εγκεφαλική βλάβη ή άνοια.

4. Σύνδρομο “Folie a deux”
Κυριoλεκτικά σημαίνει «τρέλα που μοιράζεται στα δύο» και έχει την πιο περίεργη ονομασία! Πολύ καλύτερη από την τεχνική ονομασία «διαμοιρασμένη ψυχωτική διαταραχή». Σε αυτό το σύνδρομο οι πάσχοντες είναι δύο (ή περισσότερα) άτομα που (συνήθως) ζουν κοντά και μοιράζονται την ίδια αυταπάτη.

5. Σύνδρομο “Thought Insertion”
Πρόκειται για την αυταπάτη κατά την οποία οι σκέψεις του πάσχοντος δεν είναι δικές του. Πιστεύει ότι οι σκέψεις του προέρχονται από άλλο άτομο και μερικές φορές δεν γνωρίζει καν από πού προέρχονται. Η αυταπάτη αυτή είναι συχνά σύμπτωμα της σχιζοφρένειας.

6. Σύνδρομο “Paris”
Το σύνδρομο Paris είναι μια παροδική κατάσταση που επηρεάζει τους επισκέπτες της πόλης του Παρισιού, όταν τη βρίσκουν μικρότερη των προσδοκιών τους.  Οι πάσχοντες βιώνουν παραισθήσεις, ψευδαισθήσεις καταδίωξης, άγχος και άλλα σωματικά συμπτώματα. Ίσως αυτό το σύνδρομο να ακούγεται σαν αστείο, αλλά περίπου είκοσι Ιάπωνες τουρίστες κάθε χρόνο νοσηλεύονται από αυτό.

Μερικοί πιστεύουν ότι προκαλείται από πολιτισμικό σοκ, καθώς οι Ιάπωνες έχουν μια ιδιαίτερα εξιδανικευμένη άποψη του Παρισιού. Η συνήθης θεραπεία είναι η επιστροφή στο σπίτι.

7. Σύνδρομο “Ιερουσαλήμ”
Το Παρίσι σίγουρα δε μονοπωλεί την πρόκληση συνδρόμων. Ορισμένοι επισκέπτες της Ιερουσαλήμ γίνονται μανιακοί με την πόλη αφού την επισκεφτούν. Όσοι πάσχουν από αυτό το σύνδρομο υποφέρουν από ανησυχία, φορούν χλαμύδες, τραγουδούν ύμνους ή αναπαράγουν χωρία της Βίβλου. Ορισμένοι αρχίζουν να κηρύττουν μπροστά σε κοινό. Υπολογίζεται ότι νοσηλεύονται περίπου 40 άτομα κάθε χρόνο από το σύνδρομο αυτό. Όπως και στο σύνδρομο Paris, η συνήθης θεραπεία είναι η επιστροφή στο σπίτι.

8. Σύνδρομο “Οθέλλος”
Ο πάσχων πιστεύει ότι ο σύντροφός του τον απατά, παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχουν αποδείξεις γι’ αυτό. Είναι αρκετά σοβαρότερο από μια απλή ζήλια και οι πάσχοντες βιώνουν έντονες μανιώδεις σκέψεις. Ελέγχουν συνεχώς τον σύντροφό τους, τον ανακρίνουν, τον παρακολουθούν και σε ακραίες περιπτώσεις ασκούν βία.

9. Σύνδρομο “Έκμπομ“
Πρόκειται για μια μορφή υποχονδρίας κατά την οποία ο πάσχων νιώθει ότι έχει κατακλυστεί από παράσιτα. Πολύ συχνά οι πάσχοντες καλούν για βοήθεια ειδικούς σε απεντομώσεις ή δερματολόγους αντί για ψυχολόγους ή ψυχιάτρους. Η ονομασία του συνδρόμου προέρχεται από τον Σουηδό νευρολόγο Καρλ Άξελ Έκμπομ, ο οποίος το κατέγραψε τη δεκαετία του 1930.

10. Κλινική λυκανθρωπία
Σ’ αυτή την περίπτωση ο πάσχων πιστεύει ότι είναι ή βρίσκεται στη διαδικασία μετατροπής σε ζώο. Και δεν πρόκειται μόνο για λύκους. Έχουν καταγραφεί περιπτώσεις κατά τις οποίες οι πάσχοντες πίστευαν ότι μετατρέπονταν σε βατράχους, γάτες, άλογα, πουλιά, ύαινες, ακόμα και μέλισσες. Η περίπτωση αυτή είναι σπάνια.

11. Σύνδρομο “Αναδιπλασιαστική παραμνησίας”
Αυτό το σύνδρομο προκαλείται από εγκεφαλική βλάβη. Το άτομο που υποφέρει πιστεύει ότι ένα μέρος ή τοποθεσία έχει διπλασιαστεί και έχει μεταφερθεί και σε κάποιο άλλο μέρος.  Οι στρατιώτες με εγκεφαλικές βλάβες συχνά πιστεύουν ότι το νοσοκομείο στο οποίο νοσηλεύονται βρίσκεται στην πόλη τους, ενώ στην πραγματικότητα δεν είναι κοντά.

Υπάρχουν ορισμένα κοινά στοιχεία με τα σύνδρομα Κοτάρ και Capgras, σε σχέση με την αντικατάσταση ή τη μετατροπή ανθρώπων, αντικειμένων ή τόπων.

12. Σύνδρομο “Διπλού υποκειμένου”
Σ΄ αυτή την περίπτωση, ο πάσχων πιστεύει ότι έχει σωσία που του μοιάζει πολύ, αλλά έχει διαφορετική προσωπικότητα και διαφορετική ζωή. Μερικές φορές ο σωσίας μπορεί να είναι άγνωστος, άλλες φορές μέλος του οικογενειακού περιβάλλοντος.

Μερικές φορές οι πάσχοντες πιστεύουν ότι κάποιος τους έκλεψε την εμφάνιση, γεγονός το οποίο οδηγεί σε ψυχολογικές ή σωματικές επιθέσεις. Το σύνδρομο αυτό εντοπίζεται κυρίως σε διπολική διαταραχή ή σχιζοφρένεια, παρόλο που είναι πολύ σπάνιο.

Πηγή Psychologynow.gr

25 συμβουλές ζωής από ένα παππού βοσκό

Η διαδρομή προς τον προορισμό δεν είναι ποτέ ευθεία. Για να φτάσουμε στο χειμαδιό  περνάμε στροφές, κακοτράχαλα εδάφη, έχουμε απώλειες… Επιπλέον χρειάζεται να χεις προνοήσει, πάντα να έχεις μαζί σου και λίγο παστό κρέας.

Άσε πίσω το παρελθόν. Αν σου φάει ο λύκος την κατσίκα την έφαγε, δεν μπορείς να κάνεις τίποτα γι αυτό. Απλά την επόμενη φορά φρόντισε να είσαι πιο προσεκτικός.

Μην κεφαλαιοποιείς πολλά, μην γίνεσαι σπαγγοραμένος. Μην αναβάλλεις την απόλαυση της χαράς για το μέλλον. Κάντο τώρα, όσο είσαι ακόμα νέος. Κάνε την σκληρή εργασία σου να αξίζει ακόμη περισσότερο.

Αγωνίσου, πάλεψε. Εσύ είσαι ο μοναδικός υπεύθυνος για τον εαυτό σου. Μην είσαι φυγόπονος, μην περιμένεις να κάνουν στο κοπάδι σου όλη τη δουλειά τα σκυλιά.

Διεκδίκησε τον σεβασμό που σου αξίζει, μην αφήνεις τους άλλους να σε πατάνε . Βάλε όρια, βάλε φράχτες, προστάτεψε τα ζώα σου.

Μακάριοι αυτοί που κάνουν λάθη. Σφάλε. Εμπειρίες ονομάζουμε τις καρπαζιές που έχουμε φάει στη ζωή μας, απλά τους δώσαμε ένα πιο εύηχο όνομα. Και μην ξεχνάς ότι δεν έχει μεγάλη σημασία ποιος ήσουν μέχρι χθες. Ξεκίνα σήμερα κι όρισε με τις πράξεις σου,  αυτό που θα γίνεις από δω και πέρα…

Μάθε να συγχωρείς …. τον  εαυτό σου πρώτα.  Άσε τις ενοχές, δεν έχεις χρόνο γι αυτές

Μακάριοι αυτοί που αμφισβητούν. Μην αφήνεις τη ζωή σου να καταδυναστεύεται από δόγματα. Θυμήσου ότι αν κάποιοι δεν αμφισβητούσαν παγιωμένες γνώσεις η ανθρωπότητα θα κατοικούσε ακόμη σε σπηλιές. Φίλτραρε την πληροφορία, γίνε σκεπτικιστής, σκέψου κριτικά, σκέψου ορθολογικά, αναθεώρησε. Δεν είδες νεράιδες και στοιχειά στο δάσος, μόνο λύκους.

Να είσαι προσεκτικός. Να παρατηρείς τους άλλους . Κοίταζε τους στα μάτια. Αν δεν το δείχνει η γίδα, το δείχνει το κέρατό της.

Η ζωή είναι το ταξίδι, όχι ο προορισμός. Και είναι πολύτιμη. Η προηγούμενη λέξη που διάβασες είναι ήδη παρελθόν

Μη συμβουλεύεις διαρκώς τους νέους,  είναι χάσιμο χρόνου. Δεν υπάρχει τρόπος να τους διδάξεις τον πόνο και τη δυστυχία, μόνο η εμπειρία θα το κάνει βασανιστικά.
Ταξίδεψε! Τα ταξίδια είναι από τις εμπειρίες που μένουν. Βγες έξω Δοκίμασε! Γεύσου, ρούφηξε άπληστα εικόνες. Άφησε τις αισθήσεις σου ελεύθερες

Εκθέσου, αφέσου, τσαλακώσου, χάσε τον έλεγχο που και που. Κι όχι μόνο τον έλεγχο του εαυτού σου, αλλά και τον έλεγχο σε σχέση με άλλους. Αρκετά απομονώθηκες στην στην καλύβα σου στο χειμαδιό, φτάνει όμως, βγες έξω όταν γυρίσεις. Ξαναβρές τους φίλους και τη συντροφικότητα

Μην προσπαθείς να ελέγξεις τους άλλους. Έτσι θα καταδικάσεις στο άγχος και τη δυστυχία όχι μόνο τον εαυτό σου, αλλά κι αυτούς που προσπαθείς να ελέγξεις. Άσε τους άλλους να ζήσουν και ζήσε για τον εαυτό σου. Άσε τ άλλα κοπάδια στους βοσκούς τους, κοίτα το δικό σου.

Η ζωή δεν είναι δίκαιη – Το σύμπαν δεν σου οφείλει καμιά παρηγοριά και το σίγουρο είναι ότι στο τέλος της διαδρομής εσύ πεθαίνεις. Γρηγορήσαι

Να έχεις ισορροπία. Ν απολαμβάνεις το φαγητό και το ποτό σου. Να μην ξεχνάς ότι οι φτωχοί του πλανήτη περπατούν χιλιόμετρα για την καθημερινή τους  τροφή,  ενώ οι πλούσιοι περπατούν χιλιόμετρα για να τη χωνέψουν.

Απ όλους έχεις να κερδίσεις κάτι. Μάθε από τους γύρω σου. Γίνε παιδί με τα παιδιά, παίξε μαζί τους αλλά πήγαινε και στο καφενείο να μιλήσεις με τους γέρους. Κάτι έχει να σου πει η συσσωρευμένη εμπειρία τους.

Μην τα παίρνεις όλα τοις μετρητοίς. Μην παίρνεις τα πάντα σοβαρά  Πιθανόν υπερβάλλεις στο σήμερα. Αυτό που σε ενοχλεί ή φοβάσαι τώρα, το πιο πιθανό είναι αύριο να το κρίνεις ανούσιο ή χλιαρό. Προσπάθησε να δεις τον εαυτό σου από απόσταση, ρίξε μια ματιά στη θέα του κοπαδιού σου από το λόφο

Έχε υπομονή. Οι κατσίκες δεν γεννούν κάθε μήνα. Αλλά όταν συμβεί πρέπει να σαι παρών και σε χρειάζονται
Μάλωσε καμιά φορά με τη σύντροφό σου αν χρειαστεί, δεν είναι τρομερό, άφησε τα συναισθήματα να εκτονωθούν. Κάνε αποσυμπίεση στο θυμό. Η φωτιά μερικές φορές είναι ευεργετική.  Αν καεί μια περιοχή με πουρνάρια ή ξερόχορτα , η άνοιξη πάλι θα δώσει νεαρή βλάστηση, εκλεκτή τροφή για τις γίδες και τα μικρά τους. Πρόσεχε όμως, τα λόγια που θα ειπωθούν δεν τα ξαναμαζεύεις. Πρόσεχε τι θα φάνε οι γίδες σου, δεν ξέρουν να ξεχωρίζουν. Αν αυτά που θα φάνε είναι τα βλαστάρια δέντρων, το δάσος δεν ξαναγίνεται, ο τόπος θα μείνει χέρσος…
Πότε δεν θα υπάρξει ιδανική στιγμή, ποτέ οι συνθήκες και οι καταστάσεις δεν θα είναι ιδανικές. Ξεκίνα από εδώ που βρίσκεσαι τώρα! Μην αναβάλλεις.

Να είσαι ευγενικός. Ένα πρόσωπο που χαμογελά καθρεφτίζει ανάλογη συμπεριφορά. Κάνε δώρα. Ακόμη και το δώρο ενός καλού λόγου είναι σημαντικό.  Να φέρεσαι καλά στους ηλικιωμένους, σε λίγο θα σαι σαν αυτούς. Να φέρεσαι καλά και στα ζώα, αυτά δεν κρατάνε κακία, δεν ζηλεύουν, δεν έχουν εμμονές ούτε εγωισμό. Συγχωρούν, και μάλιστα χωρίς όριο.
Αν ξέρεις γράμματα διάβασε! Αυτοί που διαβάζουν ζουν επιπλέον ζωές. Όχι μόνο τη δική τους αλλά κι όλων αυτών που μπήκαν στη θέση τους

Τόλμησε, ο φόβος σε κρατά δεμένο αλλά δεν είναι πραγματικός, απλά προέρχεται από το άγνωστο που δεν βρίσκεται στο κεφάλι σου.

Μην δένεσαι με τα πράγματα. Η ζωή είναι σαν τη διαδρομή του χειμαδιού και το ταγάρι. Όσο περισσότερο το γεμίζεις, τόσο πιο δύσκολα θα περπατάς. Πάρε τ απαραίτητα, το κοπάδι προχωρά, δεν θα σε περιμένει αν καθηλωθείς από πράγματα βαριά κι ασήκωτα. Πέτα τα , αποδεσμεύσου, νιώσε πιο ευέλικτος κι ελεύθερος.

Γιώργος Γιώτης
Πηγή:  http://antikleidi.com/

 

 

Ο ρόλος του πατέρα στην ανάπτυξη του παιδιού

  Το ότι έχουν  γραφτεί  περισσότερα άρθρα  για το πόσο σημαντικός  είναι ο ρόλο της  μητέρας  στην ανάπτυξη του παιδιού, δεν αποτελεί  βέβαια μια σκοτεινή φεμινιστική  συνομωσία σε βάρος  των πατεράδων. 
Τα τελευταία χρόνια η επιστήμη της ψυχολογίας  αναδεικνύει όλο και περισσότερο τη σημαντικότητα και την αναγκαιότητα της πατρικής φιγούρας στη ζωή του παιδιού. Στα πρώτα δύο χρόνια το παιδί  είναι  προσκολλημένο στην μητέρα,  πρωτίστως  λόγω της βιολογικής και συναισθηματικής  ανάγκης  που ήδη προϋπάρχει από την εγκυμοσύνη.  Η ψυχοσυναισθηματική  θαλπωρή  που βιώνεται  από το βρέφος  σε στιγμές  όπως ο θηλασμός, είναι αδιαμφισβήτητα  ένας  από τους  πιο δυνατούς  δεσμούς  στη ζωή του παιδιού.  Αυτό βέβαια  δεν σημαίνει ότι  ο πατέρας  είναι  «κομπάρσος» την περίοδο αυτή . Ο ρόλος του πατέρα τους  πρώτους  μήνες είναι υποστηρικτικός  και εξίσου σημαντικός, αφού καλείται πολλές φορές  να αποφορτίζει τη σχέση  μητέρας-παιδιού σε περιόδους έντασης ενισχύοντας  έτσι το ομαλό δέσιμο τους. Ο πατέρας  επίσης μέσα από τη φροντίδα, το παιχνίδι και τον ποιοτικό χρόνο που αφιερώνει στο παιδί του, έχει την ευκαιρία να  ξαναζήσει και ο ίδιος τη ζεστασιά και την θαλπωρή των δικών του  παιδικών χρόνων ή και ακόμη αν δεν είχε μπορεί να το βιώσει μέσα από τον ρόλο του ως πατέρας .
Ένα σημαντικό και μεγάλο κομμάτι είναι η διαμόρφωση της σεξουαλικής ταυτότητας,  που εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το πώς θα  χειριστεί το ρόλο του ο πατέρας.  Όταν η πατρική φιγούρα ως ρόλος και ως έννοια είναι απούσα, το παιδί αφήνεται στα τυφλά να επιλέξει και να ταυτιστεί με το ανδρικό στερεότυπο όπως αυτό έχει διαμορφωθεί από την κοινωνία,  δηλαδή ο άντρας ο επιθετικός, ο βίαιος και σκληρός. Αυτό βέβαια έχει ως αποτέλεσμα τη ψυχική αποστασιοποίηση από τους άλλους, υποδυόμενος  ένα  ρόλο,  τον ρόλο ταύτισης. Είναι πιθανό να έχουμε τα ίδια αποτελέσματα όταν ο πατέρας ασκεί υπερβολικά την πατρική εξουσία με αυταρχισμό και τιμωριτικό τρόπο. Ο σεβασμός  προς τον πατέρα δεν πρέπει πηγάζει από τον φόβο, αλλά μέσα από την κατανόηση και την στοργή.  Τα παιδιά έχουν την ανάγκη να είμαστε δίπλα τους και όχι απέναντι τους.
Ο πατέρας μέσα από τον δικό του σημαντικό ρόλο συμπληρώνει την μητέρα στην διαμόρφωση της προσωπικότητας του παιδιού, όπως επίσης και της ψυχοσυναισθηματικής του ισορροπίας.  Στο τρίγωνο μιας οικογένειας, πατέρας, μητέρα και παιδιά, όλοι περνούμε από όλους τους ρόλους  και παίρνουμε σημαντικότατα  μαθήματα, όπως το πώς να είμαστε μπαμπάδες, μαμάδες, σύζυγοι,  φίλοι, κόρες και γιοι. Όλες η σχέσεις αυτές είναι αμφίδρομες και μέσα από αυτές  ανακαλύπτουμε τον εαυτό μας και εξελισσόμαστε, όπως άλλωστε είναι και ο σκοπός της ζωής μας.
   
Ευάγγελος Ορφανίδης - Κλινικός Ψυχολόγος 
angelospsy@gmail.com

 Τι είναι το Attachment Pareting; Ή αλλιώς η θεωρία του στενού δεσμού;

  Τα τελευταία χρόνια ακούμε όλο και περισσότερο τον όρο Attachment pareting, η ακριβής μετάφραση στα ελληνικά είναι "γονική προσκόλληση" αλλά για να είναι λίγο πιο εύηχο, μπορούμε να πούμε "η θεωρία των στενών δεσμών".
Ο όρος αυτός καθιερώθηκε στην εξελικτική ψυχολογία από τον Άγγλο ψυχίατρο-ψυχαναλυτή John Bowlby  για να περιγράψει το δυνατό συναισθηματικό δέσιμο τους βρέφους και της μητέρας που αναπτύσσεται κατά το πρώτο έτος ζωής. Η θεωρία αυτή υποστηρίζει ότι τα βρέφη ενστικτωδώς αναζητούν φροντίδα από την "φιγούρα προσκόλλησης" (μπορεί να μην είναι η βιολογική μητέρα) αναπτύσσοντας έτσι ένα είδος πρωτογενής ασφάλειας. Η ανάγκη αυτή των νεογνών διαπιστώνεται στην ηλικία των μόλις δύο εβδομάδων όταν δείχνουν σαφή προτίμηση στην ανθρώπινη φωνή σε σχέση με άλλους ήχους, ενώ στον πρώτο μήνα μπορούν να αναγνωρίζουν την φωνή της μητέρας. Σε μετέπειτα στάδια παρατηρείτε η επιλεκτική προτίμηση προς την μητέρα και η εμφάνιση δύο αρνητικών συναισθημάτων, το άγχος αποχωρισμού που βιώνει το παιδί όταν η μητέρα απομακρυνθεί από αυτό και το άγχος προς άγνωστα πρόσωπα.
Μέσα από αυτή την διαδικασία αλληλεπίδρασης και ανάπτυξης δεσμού με το αντικείμενο της αγάπης - φροντίδας, αναπτύσσεται ένα κράμα από θετικά και αρνητικά συναισθήματα όπως ο φόβος η αγωνία και η αγάπη. Τα βρέφη που μεγαλώνουν με επαρκή φροντίδα και με μία μητέρα που έχει την ικανότητα να αναντιλαμβανεται και να ανταποκρίνεται στις ανάγκες του παιδιού όπως το κράτημα την οπτική επαφή και στο κλάμα, βιώνουν πιο έντονα συναισθήματα εσωτερικής ασφάλειας και ασφαλούς δεσμού. Τα παιδιά αυτά έχουν περισσότερες πιθανότητες ομαλής κοινωνικοποίησης και ανάπτυξης θετικών και σταθερών διαπροσωπικών σχέσεων μελλοντικά, καθώς και την ανάπτυξη μιας θετικής αυτοεικόνας γενικότερα. Αντίθετα, ο ανασφαλής δεσμός, δηλαδή όταν τα παιδιά μεγαλώνουν σε ένα περιβάλλον όπου αγνοούνται οι βασικές σωματικές και συναισθηματικές τους ανάγκες, αυτό μπορεί να αποτελέσει παράγοντα κινδύνου στην συναισθηματική ισορροπία όπως επίσης και τάσεις στο να αναπτύξουν παθολογικές συμπεριφορές.

Η θεωρία του Attachment pareting προτείνει τα 7 B's για την δημιουργία του ασφαλούς δεσμού.

1. Birth bonding - Το χαρακτηριστικό δέσιμο της μητέρας με το νεογνό από τις πρώτες ώρες της γέννησης. Σε περιπτώσεις που δεν γίνεται άμεσα η επαφή λόγο ιατρικής ανάγκης αυτό δεν επηρεάζει την συνέχεια της διαδικασίας.

2. Breastfeeding - Ο θηλασμός. Αν εξαιρέσουμε τα ευεργετικά συστατικά του μητρικού γάλατος και τα μακροπρόθεσμα οφέλη που προσφέρει, ο θηλασμός είναι μια διαδικασία ψυχικής σύνδεσης του νεογνού με την μητέρα. Είναι η στιγμή που η μητέρα μέσα από το κράτημα και το χάδι ενισχύει την ψυχική και σωματική υγεία του νεογνού. Ο θηλασμό επίσης είναι ωφέλιμος και σε ορμονικό επίπεδο για την μητέρα με την αύξηση της προλακτίνης και ωκυτοκίνης καθώς βοηθούν στη μείωση του άγχους και αυξάνουν την προσοχή της μητέρας προς το μωρό της. Όταν η μητέρα δεν μπορεί να θηλάσει, είναι καλό το βρέφος καθώς τρέφεται να είναι στην αγκαλιά της μητέρας και να ακολουθείτε η όλη διαδικασία σαν του θηλασμού.

3. Baby wearing - Κρατήστε το παιδί όσο πιο πολύ μπορείτε. Το παιδί ειδικά τους πρώτους μήνες έχει ανάγκη την δερματική επαφή με την μητέρα. Το κράτημα και το χάδι βοηθά το παιδί να αποκτήσει αίσθηση δέρματος δηλαδή να αντιληφθεί τα όρια του σώματος του και της φυσικής ύπαρξης του.

4. Bedding close to baby - Ύπνος κοντά στο μωρό. Όταν το μωρό κοιμάται κοντά στη μητέρα, ενισχύεται η αίσθηση ασφάλειας και η διαδικασία του δεσμού.  Βέβαια, το κάθε παιδί ειναι μια ξεχωριστή περίπτωση και αυτό σε συνδυασμό με τα ισχυρότατα ένστικτα της μαμάς, μας κοθοδηγεί στο καλύτερο για αυτό.

5. Belief in the language value of your baby’s cry - Το κλάμα του παιδιού είναι ο μόνος τρόπος επικοινωνίας με το περιβάλλον και έκφρασης αιτημάτων. Στους πρώτους μήνες το κλάμα στα βρέφη λειτουργεί σαν συναγερμός καθώς αναζητούν -ως μέσω επιβίωσης- την ικανοποίηση των σωματικών και συναισθηματικών τους αναγκών (πείνα, πονάκια, αποχωρισμός κ.α.). Όταν η μητέρα δεν ανταποκρίνεται στο κλάμα του παιδιού, δημιουργείτε αίσθηση ανασφάλειας και στρες. Η έγκαιρη επέμβαση στις αγωνίες των βρεφών και των παιδιών δημιουργεί ασφαλείς και με αυτοπεποίθηση ενήλικες.

6. Beware of baby trainers - Προσοχή στους "εκπαιδευτές". Σχεδόν όλες οι μητέρες έχουν αυξημένη διαίσθηση όταν πρόκειται για το βλαστάρι τους. Είναι καλό να εμπιστευτούν το ένστικτό τους αποκωδικοποιώντας έτσι καλύτερα τα μηνύματα του παιδιού τους.

7. Balance - Όλα είναι θέμα ισορροπίας. Στη ζωή δεν είναι όλα άσπρο - μαύρο. Το ίδιο ισχύει και στη ανατροφή και διαπαιδαγώγηση των παιδιών. Το να μεγαλώνεις ένα παιδί δεν σημαίνει ότι παρατάς τις ατομικές σου ανάγκες όπως το να είσαι μητέρα-γυναίκα, μητέρα- εργαζόμενη γυναίκα και γυναίκα ή άντρας με ενδιαφέροντα. Πρέπει να υπενθυμίζουμε στον εαυτό μας ότι το να είσαι γονιός είναι μια ευχάριστη διαδικασία της εξέλιξης μας καθώς μέσα από την αλληλεπίδραση και ένωση με το παιδί μας αναβιώνουμε είτε καλύπτουμε και δικές μας ψυχοσυναισθηματικές ανάγκες.
Όπως προανέφερα το κάθε παιδί ειναι μια ξεχωριστή περίπτωση και έτσι πρέπει να αντιμετωπίζεται πάντοτε με σεβασμό στην ιδιαίτερη προσωπικότητα του. Μέσα από την καθημερινή αλληλεπίδραση του παιδιού με το περιβάλλον του σε συνδυασμό με τα ισχυρά ένστικτα της μαμάς θα δωθούν οι απαντήσεις σε όλες τις προκλήσεις που προκύπτουν στο συναρπαστικό αυτό ταξίδι !

Ευάγγελος Ορφανίδης - Κλινικός ψυχολόγος
angelospsy@gmail.com