Ο ρόλος του πατέρα

 Πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος του πατέρα στην ανάπτυξη του παιδιού;

Τo ότι έχουν γραφτεί περισσότερα άρθρα για το πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος της μητέρας στην ανάπτυξη του παιδιού δεν αποτελεί βέβαια μια σκοτεινή φεμινιστική συνωμοσία σε βάρος των πατέρων.
Τα τελευταία χρόνια η επιστήμη της Ψυχολογίας αναδεικνύει όλο και περισσότερο τη σημαντικότητα και την αναγκαιότητα της πατρικής φιγούρας στη ζωή του παιδιού. Στα πρώτα δύο χρόνια το παιδί είναι προσκολλημένο στη μητέρα πρωτίστως, λόγω της βιολογικής και συναισθηματικής ανάγκης που ήδη προϋπάρχει από την εγκυμοσύνη. Η ψυχοσυναισθηματική θαλπωρή που βιώνεται από το βρέφος σε στιγμές όπως ο θηλασμός είναι αδιαμφισβήτητα ένας από τους πιο δυνατούς δεσμούς στη ζωή του παιδιού.

Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι ο πατέρας είναι «κομπάρσος» την περίοδο αυτή. Ο ρόλος του πατέρα τους πρώτους μήνες είναι υποστηρικτικός και εξίσου σημαντικός, αφού καλείται πολλές φορές να αποφορτίζει τη σχέση μητέρας-παιδιού σε περιόδους έντασης, ενισχύοντας έτσι το ομαλό δέσιμό τους. Ο πατέρας, επίσης, μέσα από τη φροντίδα, το παιχνίδι και τον ποιοτικό χρόνο που αφιερώνει στο παιδί του, έχει την ευκαιρία να ξαναζήσει και ο ίδιος τη ζεστασιά και τη θαλπωρή των δικών του παιδικών χρόνων ή και ακόμη αν δεν είχε μπορεί να το βιώσει μέσα από τον ρόλο του ως πατέρας.

Ένα σημαντικό και μεγάλο κομμάτι είναι η διαμόρφωση της σεξουαλικής ταυτότητας που εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το πώς θα χειριστεί τον ρόλο του ο πατέρας. Όταν η πατρική φιγούρα ως ρόλος και ως έννοια είναι απούσα, το παιδί αφήνεται στα τυφλά να επιλέξει και να ταυτιστεί με το ανδρικό στερεότυπο όπως αυτό έχει διαμορφωθεί από την κοινωνία, δηλαδή ο άντρας ο επιθετικός, ο βίαιος και σκληρός. Αυτό βέβαια έχει ως αποτέλεσμα την ψυχική αποστασιοποίηση από τους άλλους, υποδυόμενος ένα ρόλο, τον ρόλο ταύτισης. Είναι πιθανό να έχουμε τα ίδια αποτελέσματα όταν ο πατέρας ασκεί υπερβολικά την πατρική εξουσία με αυταρχισμό και τιμωρητικό τρόπο. Ο σεβασμός προς τον πατέρα δεν πρέπει να πηγάζει από τον φόβο, αλλά μέσα από την κατανόηση και τη στοργή. Τα παιδιά έχουν την ανάγκη να είμαστε δίπλα τους και όχι απέναντί τους.

Ο πατέρας μέσα από τον δικό του σημαντικό ρόλο συμπληρώνει τη μητέρα στη διαμόρφωση της προσωπικότητας του παιδιού, όπως επίσης και της ψυχοσυναισθηματικής του ισορροπίας. Στο τρίγωνο μιας οικογένειας, πατέρας, μητέρα και παιδιά, όλοι περνούμε από όλους τους ρόλους και παίρνουμε σημαντικότατα μαθήματα, όπως το πώς να είμαστε μπαμπάδες, μαμάδες, σύζυγοι, φίλοι, κόρες και γιοι. Όλες η σχέσεις αυτές είναι αμφίδρομες και μέσα από αυτές ανακαλύπτουμε τον εαυτό μας και εξελισσόμαστε, όπως άλλωστε είναι και ο σκοπός της ζωής μας.

ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΟΡΦΑΝΙΔΗΣ
εγγεγραμμένος Κλινικός Ψυχολόγος, M.Sc, DipCH